Այս գրութիւնը Հալէպի միջ-դպրոցական շարադրութեան մրցումին առաջնութիւն շահած էր այս գրութիւնը:                                     

                               Հալէպ- Յունիս 1965

Ծանօթ. - Մրցոյթը կազմակերպուած էր Հալէպահայ Հայ Ուսանողական Միութեան կողմէ, տեղի ունեցած էր Մարտիկեան Սրահին մէջ: Մասնակից վարժարաններէն 25 երկսեռ ուսանողներ էին-Հետեւեալ վարժարաններէն-

 ՀԲԸՄ-ի Լ.Ն.Գ. Կ. Վարժարան, Քառէն Եփփէ Ճեմարան, Անարատ Յղութեան Քոյրերու, Հայկազեան, Զաւարեան, Բեթէլ, Ուսումնասիրաց եւ Կենաց Վարժարաններ:

Դատական կազմի անդամներն էին- Գեր. Յովսէփ Վրդ. Շատարեւեան,  Հայկ Պարիկեան եւ Պետրոս Հաճեան:

 * * * 

ՄԵՌԵԼՆԵՐՆ ԵՆ ՈՐ Կ՛ԱՌԱՋՆՈՐԴԵՆ ՄԵԶ
                                                                              Զարմինէ Գալայճեան

            Մահ: Վերջակէտ եւ կախման կէտ միեւնոյն ատեն: Վերջակէտ մը՝ թաղուելու դատապարտուած մարմնին, կախման կէտ՝ մնացող մարդուն:

          Կախման կէտ՝ անոր համար որ մնացողներուս կը մնայ թարգմանել կախման կէտը նախորդող նախադասութիւն մը այնպէս՝ ինչպէս կ՛ուզէինք տեսնել կամ պիտի ուզէինք յարմարցնել մեր ըմբռնումին: Կը վերլուծենք, կը սրբագրենք, կը համաձայնինք կամ կը հակառակինք ի վերջոյ եզրկացներլու այն՝ ինչ որ մեր նշանաբանը պիտի ուզէինք դարձնել:

          Նշանաբան մը՝ առաջնորդը մեր կեանքին՝

          Դագաղի մը ի տես՝ «Մահ կայ, ծօ՛, քալէ, դպրոցն ալ, գիրքն ալ, երթանք կեանքը վայելենք» կամ՝ «է՜՜, դուն ալ, ինչքան այսքան տարուելիք, մեռեր է եղե՜՜ր, երթանք «Պիթըլզ» մը մտիկ ընենք» կ՛ըսենք:

          Բազմակէտ բացատրող մտքեր են յամենայն դէպս: Առաջնորդ մը՝ ինչո՞ւ ոչ: Ուղղութիւն մըն է տուածը՝ լաւ կամ գէշ. . .

          Ուրեմն առաջնորդուելու տարբերութիւն կայ՝  ձեւաւորուած մտքերու անհամարութեամբ: Տարբերութիւններ՝ ամէն բանի մէջ:

          Մեռնող անձին, զայն իբրեւ առաջնորդ դարձնող անձին:

          Մահը վերջակէտ ընդունողներուն համար միայն մահ է, ու մեռնողի յատուկ. …

          Իսկ անմահութիւն՝  չամբողջացուած, շարունակելի գործ համարողներուն:

          Բարոյական ըմբռնում մըն է մահուան հոմանիշ դարձնել անմահութիւնը:

«Մարդը գնում է, գործն է մնում»:  Իսկ ինչ որ կը մնայ, մենք՝ կախման կէտ թարգմանողներս, կը կոչենք անմահութիւն:

Անմահութիւն ուսուցանողները մեզի մեռելները իրե՛նք են, իրենց ապրած օրերուն արարքներովը:

Երբ գիտնականներու, բանաստեղծներու անուններ կը հոլովուին մեր բերնին մէջ իրենց բացակայութեան ի՞նչպէս կարելի է զանոնք թաղուածներ համարել:

Ի՞նչպէս թաղուածներ համարել Զոհրապ մը, Վարուժան մը, երբ մեր հոգիները կը կոփեն անոնց մահ չընդունող երկերը:

Միշտ նմանելու,- հակառակ ինքնուրոյնութիւններ ցուցադրողներու , - կնքելու մարդոց նկարագիրը աւիշ կ՛առնէ այս կամ այն մարդուն, անձին օրինակով:

Յուսահատութիւնը ուժասպառ նաւավարին սրտին մէջ է այն ատեն, երբ դիմացէն փարոս մը չի պլպլար: Իսկ եռանդով կը լեցուի երբ նոյնիսկ հիւանդ ու աղօտ թարթում մըն է զինք կանչողը:

«Կեանքի փուշերը շատ են», կ՛ըսեն փորձառու բերաններ: Այդ փուշերը պիտի վիրաւորեն ու արիւնոտեն սակայն, զանոնք անտեսելու համար միշտ լոյս մը պէտք է տեսնել մերթ ընթ մերթ, մեր ակնարկներուն դիմաց, անով աշխուժանալու:

Մեռելներն են ապրող մարդոց կեանքի ուղին լուսաւորող արկայծումները իրենց կեանքերուն օրինակներովը: Մեր ոյժերը կը նորոգուին եթէ գիտնանք որ նման փուշեր մեռնողներուն ալ վիրաւորած են: Բայց,  չեն թաղուած մնալով  մեզի համար Պարոնեաններ, Սիամանթոներ, Կոմիտասներ:

Զարմինէ Գալայճեան-Պօղօսեան